WYBIERAM SZKOŁĘ PONADPODSTAWOWĄ

Wybieram szkołę ponadpodstawową

 

 

 

 

Decyzja o tym, jak, czego i gdzie się uczyć to jedna z najważniejszych spraw, o jakich myśli każdy ósmoklasista. Jak dobrze wybrać szkołę, zawód? Pewnie masz niejedną wątpliwość, pytanie

i obawy. Wszyscy pytają:do jakiej szkoły idziesz? Czy już wybrałeś zawód? Gdzie składasz dokumenty? Założę się, że te i inne pytania padają pod twoim adresem. Czasem denerwują,

a czasem przypominają, że ważna decyzja tuż-tuż. Pewnie masz niejedną wątpliwość, pytanie

i obawy. Podejmowanie decyzji jest trudne. Tym bardziej dzisiaj, gdy zmiana wpisana jest w nasze życie. Wiele dzieje się wokół i coś co dzisiaj jest „takie”, jutro już zupełnie „inne”. Stąd pojawiają się wątpliwości przy podejmowaniu decyzji.

Co warto wziąć pod uwagę, by podjąć w miarę możliwości jak najlepszą decyzję?

 

                       Aby dobrze wybrać szkołę, warto kierować się:

 

• informacjami o sobie(czy to dla mnie?),
• informacjami o swoich możliwościach (dostanie się do danej szkoły to jedno, a to, czy sobie poradzę z nauką w niej i czy będzie mi się tam podobać – to drugie),

• ofertą edukacyjną, zawodową szkoły (jej zgodnością z zainteresowaniami, uzdolnieniami itp.),
• wynikami nauczania (informacje o maturach, egzaminach potwierdzających kwalifikacje w zawodzie),
• wymogami rekrutacyjnymi obowiązującymi w danej szkole,
• osiągnięciami szkoły na przykład w olimpiadach, konkursach zawodowych,rozmaitych turniejach,
• informacjami (w przypadku szkół zawodowych) o tym, czy szkoła współpracuje z pracodawcami,

• w przypadku liceum ogólnokształcącego tym, co kryje się pod nazwą pięknie brzmiącej nazwy profilu (co oferuje i do czego nam się przyda?),

• jakie zajęcia dodatkowe proponuje szkoła.

 

Pierwszym krokiem jest rozpoznanie własnego potencjału. Poznaj siebie. Może to brzmi nieco obco, ale ważne jest, by przed wyborem szkoły wiedzieć dużo o sobie.

 

• Zainteresowania

Zainteresowania są siłą napędową, która pobudza nas do działania, by jak najlepiej poznać to, co nas interesuje, jakąś dziedzinę życia; by pogłębić wiedzę. To stan wzmożonej uwagi i skupienie na czymś; to dążenie do głębszego zbadania tego czegoś, czemu z reguły dodatkowo towarzyszy przeżywanie różnorodnych uczuć. Gdy kierunek naszej aktywności jest wyznaczany przede wszystkim zaangażowaniem emocjonalnym, mamy do czynienia z zamiłowaniem.

Co świadczy o zainteresowaniach?

• sposób spędzania wolnego czasu,
• preferowane przedmioty szkolne,
• uczestnictwo w kółkach przedmiotowych, zajęciach pozalekcyjnych/pozaszkolnych,
• tematyka czytanych książek, czasopism, oglądanych filmów.

• Uzdolnienia

Zdolności stanowią te różnice między ludźmi, które decydują o niejednakowych rezultatach

w uczeniu się i działaniu przy jednakowej motywacji i uprzednim przygotowywaniu się. Pewnie zaobserwowałeś to u siebie i swoich znajomych. Jedni tyrają na szóstkę i nie zawsze im się

to udaje, a inni mają najlepszą ocenę w kieszeni, a dokładniej w dzienniku bez wysiłku! Ale na innym przedmiocie może być odwrotnie. Przykłady uzdolnień? Proszę bardzo: inteligencja, spostrzegawczość, wyobraźnia, zręczność oraz zdolności specjalne, np. matematyczne, językowe, literackie, interpersonalne, plastyczne, muzyczne, techniczne, sportowe czy organizacyjne.

• Umiejętności

Zastanawiasz się czasami nad tym, co umiesz robić?Jeśli dojdziesz do wniosku, że niewiele możesz tu wymienić, to nie szkodzi. Pomyśl zatem, jakimi umiejętnościami jesteś zainteresowany, co chciałbyś umieć robić. Może na przykład umiesz łatwo nawiązywać kontakty z innymi, doradzać im, może jesteś przywódcą wśród znajomych,może potrafisz znaleźć rozwiązanie w trudnej sytuacji, a może dobrze gotujesz, naprawiasz sprzęt.

• Wartości

Wartości to podstawowe kryterium – przewodnik w kształtowaniu naszych postaw. Są wyobrażeniem tego, co jest godne pożądania, na zdobyciu czego najbardziej Ci zależy. Jeśli wartością jest pomaganie innym, warto wybrać zawód, w którym będzie można te wartość realizować. Nie powinno się wybierać zawodu pozostającego w sprzeczności z preferowanymi wartościami. A co Ty sobie cenisz w życiu?

• Temperament

Z pewnością zaważyłeś, że w tych samych okolicznościach ludzie różnie reagują na to samo zdarzenie. Jedni bardzo emocjonalnie, a inni spokojnie. Jedni potrafią długo wykonywać monotonne zajęcie, nie odczuwając znużenia, innych po minucie dopada zniecierpliwienie i zniechęcenie. Są też osoby niezwykle łatwo nawiązujące kontakt z innymi, ale też i takie, które wolą samotność i własne towarzystwo. Różnice w reagowaniu na te same bodźce związane są właśnie z temperamentem. Do jakiej grupy osób Ty należysz?

• Cechy charakteru

W przypadku cech charakteru mówimy o pozytywnych, stanowiących naszą mocną stronę lub o negatywnych, które składają się na nasze słabe strony. Jedni są uprzejmi, uczynni, dyskretni, uczciwi, a inni obojętni, nieopanowani, niecierpliwi. Również w sferze edukacji i pracy, w podejściu do obowiązków, niektóre osoby są systematyczne, odpowiedzialne, skrupulatne, dokładne i sumienne, podczas gdy inne zachowują się beztrosko „spoko”, „na luziku”. Powinny więc wykonywać inne prace.

• Stan zdrowia

Określenie swojego stanu zdrowia ma bardzo istotne znaczenie. Poznanie swojego stanu zdrowia wraz z poznaniem przeciwwskazań do wykonywania danego zawodu pozwoli nam uniknąć niewłaściwych wyborów w tym zakresie. Jeśli jesteś pod opieką jakiejś specjalistycznej poradni, to zapytaj lekarza, czy niema przeciwwskazań do wykonywania zawodu, który sobie wymarzyłeś. Zawód, który Ciebie interesuje, nie może być w sprzeczności ze stanem zdrowia. To też jest ważne

 

Szukanie informacji o tym, jak wygląda praca w interesującym Cię zawodzie, to kolejny krok w procesie podejmowania decyzji edukacyjnych, zawodowych.

Jeśli interesuje Cię jakiś konkretny zawód, to zachęcam do tego, byś dowiedział się o nim jak najwięcej. Na co zwrócić uwagę? Przede wszystkim dobrze jest wiedzieć:

• co robi osoba wykonująca dany zawód,jakie ma zadania, jakie wykonuje czynności,
• jakie są wymagania wobec osób zainteresowanych określonym zawodem,

• w jakich warunkach wykonuje się pracę w danym zawodzie,
• jakie są przeciwwskazania do pracy w danym zawodzie (kto nie powinien wykonywać tego zawodu głównie ze względu na stan zdrowia),
• jakie trzeba zdobyć wykształcenie,by móc wykonywać dany zawód,

• jakie są możliwości doskonalenia zawodowego, poszerzania zakresu kompetencji w zawodzie,
• jakie są szanse na znalezienie pracy, czy dany zawód mogą wykonywać osoby niepełnosprawne.

Wiesz już, co chcesz robić? Zebrałeś informacje o interesujących Cię zawodach? Przed Tobą jeszcze jeden ważny krok:wybór szkoły. Której? Takiej, która umożliwi zdobycie kwalifikacji zawodowych, na których Ci zależy i które są adekwatne do Twoich potrzeb,możliwości i oczekiwań.

 

                                                  Liceum Ogólnokształcące

• nauka trwa 4 lata
• zapewnia wykształcenie ogólne,
• z kilku przedmiotów realizowany jest program rozszerzony
• przygotowanie do egzaminu maturalnego,
• kontynuowanie nauki na studiach wyższych po zdaniu egzaminu maturalnego,
• kontynuowanie nauki w wybranych zawodach w szkole policealnej lub na kwalifikacyjnych kursach zawodowych

Jeśli wybierasz zawód, który jest dostępny dopiero na studiach wyższych (np. prawnik, lekarz, dziennikarz, psycholog) lub osiągasz dobre oceny, ale nie wiesz ,czym chciałbyś/chciałabyś zająć się w przyszłości to zastanów się nad liceum ogólnokształcącym. Zyskasz wówczas dodatkowe 4 lata na podjęcie decyzji edukacyjnej i zawodowej. Licea ogólnokształcące proponują klasy,

w których kilka przedmiotów będzie nauczanych w zakresie rozszerzonym. Dlatego ważne jest

sprawdzenie już na tym etapie, jakie przedmioty są wymagane na maturze przez uczelnie wyższe na kierunkach, które Cię interesują.

Pamiętaj jednak, że po liceum ogólnokształcącym nie masz żadnych kwalifikacji zawodowych.

 

Najczęściej liceum wybiera absolwent szkoły podstawowej, który w nauce osiągał bardzo dobre lub dobre wyniki, ma różnorodne zainteresowania, rozumie potrzebę stałego uzupełnienia wiedzy, jest otwarty na zmiany zachodzące w świecie i swoją przyszłość wiąże z ukończeniem studiów wyższych.

 

                                       Technikum

• nauka trwa 5 lat (dla absolwenta gimnazjum – 4 lata),

• szkoła przygotowuje do egzaminu maturalnego i zawodowego,

• proponuje przedmioty na poziomie rozszerzonym,

• program nauczania obejmuje oprócz przedmiotów ogólnych i zawodowych praktykę zawodową,

• zdanie egzaminu maturalnego umożliwia kontynuowania nauki na studiach wyższych,

• umożliwia uzyskanie dyplomu potwierdzającego uzyskanie tytułu technika w wybranym zawodzie po zdaniu egzaminów zawodowych.

Decydując się na wybór tego typu szkoły ponadpodstawowej wybierasz zawód (np. technik mechanik, technik pojazdów samochodowych) i jednocześnie zdobywasz wykształcenie średnie, którego ukoronowaniem jest matura. Zastanów się nad technikum, jeśli marzysz o tym, by zdobyć zawód i móc szukać pracy bądź by mając konkretny zawód, myśleć  o studiach.

Absolwent technikum może szukać pracy w wyuczonym zawodzie, zdobywać kwalifikacje zawodowe także w szkole policealnej (wybierając inny zawód niż wyuczony), jeśli np. nie zdał matury czy też nie chce podejmować studiów wyższych. Może oczywiście łączyć pracę zawodową ze studiami.

Najczęściej technikum wybiera absolwent, który ma wyraźne zainteresowania zawodowe, chce zdobyć zawód i być może kontynuować naukę na studiach wyższych.

 

 

                         Szkoła Branżowa I Stopnia

• nauka trwa 3 lata,
• zapewnia przygotowanie ogólne i zawodowe,
• program nauczania uwzględnia praktyczną naukę zawodu, która może odbywać się

           w warsztatach szkolnych, Centrum Kształcenia Zawodowego lub u pracodawcy,

• umożliwia uzyskanie dyplomu w wybranym zawodzie po zdaniu egzaminów zawodowych,  
• absolwent tej szkoły może kontynuować naukę w liceum ogólnokształcącym dla dorosłych,

•  absolwent może kontynuować naukę w Branżowej Szkole II stopnia (dotyczy to tylko wybranych zawodów),

• absolwent tej szkoły może również zmienić lub uzupełnić swoje kwalifikacje

Warto zwrócić uwagę na ten typ szkoły, jeśli jesteś zainteresowany szybkim zdobyciem konkretnego zawodu i marzysz o podjęciu pracy, o własnych pieniądzach. Wybierając szkołę branżową, możesz spodziewać się dużej liczby godzin zajęć praktycznych, które służą

przede wszystkim nabywaniu kompetencji zawodowych potrzebnych w wybranym zawodzie. Zatem mniej teorii, a więcej praktyki zawodowej.

Wybór tego typu szkoły to świetne przygotowanie do tego, by w przyszłości pracować i dalej (gdy przyjdzie na to czas) się uczyć. Ukończenie tego typu szkoły nie przekreśla też szansy na bycie

w przyszłości studentem.

Nauka w branżowej szkole I stopnia trwa 3 lata, natomiast w branżowej szkole II stopnia – 2 lata. Kwalifikacyjny kurs zawodowy może obejmować okres nauki do 2 lat.

 

Branżową szkołę I stopnia najczęściej wybiera uczeń, który woli wykonywać konkretną pracę, ma uzdolnienia praktyczne, potrafi już wykonywać niektóre czynności związane z określonym zawodem, chce szybko zdobyć zawód i usamodzielnić się.

 

Ważne

W procesie rekrutacji, na etapie wybierania szkół musisz wziąć pod uwagę, że szkołą pierwszego wyboru powinna być ta, na której najbardziej Ci zależy. Następne dwie szkoły i wybrane klasy, określa się jako szkoły/klasy bezpieczne, do których z dużym prawdopodobieństwem posiadana przez Ciebie liczba punktów wystarczy, abyś się zakwalifikował w pierwszym naborze i do których chciałbyś uczęszczać

Po wcześniejszej analizie oferty edukacyjnej, masz już wiedzę o szkołach i klasach co ułatwi Ci wytypowanie szkół i klas, którymi jesteś zainteresowany:

• pierwsza na liście powinna być klasa, na której zależy Ci najbardziej ale pamiętaj, że musi być ona ze szkoły pierwszego wyboru (pierwszej na liście szkół);
• kolejne klasy, powinny zostać uszeregowane zgodnie z Twoimi preferencjami.

 

 

Tekst opracowała mgr Krystyna Brzóskiewicz- doradca zawodowy na podstawie publikacji:

• Przewodnik dla ucznia szkoły podstawowej- Teresa Podgórska, Aldona Ziemba CKZ

       Wrocław 2019

-      Rozwijam skrzydła – Katarzyna Druczak, Marzena Mańturz, Magdalena Mrozek

       Wydawca Krajowy Ośrodek Wspierania Edukacji Zawodowej i Ustawicznej , Warszawa 2013